11.10 : Obniżona temperatura ciała

U pacjentów z hipotermią i odmrożeniami może wystąpić obniżona temperatura ciała. Utrata ciepła przy długotrwałej ekspozycji na zimno przekracza zdolność organizmu do wytwarzania ciepła, co powoduje hipotermię. Odczyty temperatury głębokiej pomagają klasyfikować hipotermię. Łagodna hipotermia to temperatura od 32°C (89,6°F) do 35°C (95°F) i jest spowodowana upośledzoną termoregulacją. Umiarkowana hipotermia to temperatura od 28°C (82,4°F) do 32°C (89,6°F) spowodowana długotrwałym narażeniem na ekstremalne zimno, a ciężka hipotermia to temperatura poniżej 28°C (82,4°F) spowodowana długotrwałym narażeniem na ekstremalne zimno.

Hipotermia może być przypadkowa, np. utonięcie w zimnej wodzie, lub celowo spowodowana podczas zabiegów chirurgicznych lub doraźnych w celu zmniejszenia metabolizmu i zapotrzebowania organizmu na tlen. Chociaż hipotermia występuje najczęściej u osób narażonych na działanie niskich temperatur, może również wystąpić w wyniku narażenia na toksyny, zaburzeń równowagi metabolicznej, infekcji oraz dysfunkcji ośrodkowego układu nerwowego i układu hormonalnego. Przypadkowa hipotermia występuje częściej u osób starszych i pozostaje niezauważona.

Objawy hipotermii obejmują dreszcze, utratę pamięci, depresję i zaburzenia oceny sytuacji. Może również powodować spowolnienie akcji serca, płytki oddech, słaby puls i niskie ciśnienie krwi. Skóra zaczyna sinieć. Jeśli hipotermia się pogłębia, pacjenci doświadczają zaburzeń rytmu serca i utraty przytomności oraz stają się niewrażliwi na bodźce bólowe. W ciężkich sytuacjach dana osoba wykazuje objawy kliniczne podobne do śmierci.

Odmrożenie rozwija się, gdy ciało jest wystawione na działanie temperatur poniżej normy. Wewnątrz komórek gromadzą się kryształki lodu, powodując nieodwracalne krążenie i uszkodzenie tkanek. Płatki uszu, czubek nosa, palce u rąk i nóg są szczególnie podatne na odmrożenia. Dotknięty obszar staje się biały, woskowaty i sztywny w dotyku, a także drętwieje. Interwencje obejmują powolne ogrzewanie, działanie przeciwbólowe i ochronę uszkodzonej tkanki.

Do najważniejszych interwencji pielęgniarskich mających na celu zapobieżenie dalszemu spadkowi temperatury ciała zalicza się zdjęcie wilgotnej odzieży i zastąpienie jej suchą oraz dokładne przykrycie pacjentów kocami. W nagłych przypadkach poza szpitalem ułóż pacjenta pod kocem obok ciepłej osoby. Świadomy pacjent odnosi korzyści ze spożywania gorących płynów, takich jak zupa, oraz unikania alkoholu i napojów zawierających kofeinę. Korzystne jest także nakrycie głowy pacjenta, przybliżenie pacjenta do ognia lub ciepłego pomieszczenia, a także umieszczenie poduszek grzewczych w pobliżu tych części ciała, które najszybciej tracą ciepło, np. głowy i szyi.