11.6 : Zwiększona temperatura ciała

Temperatura ciała powyżej 38°C (100,4°F) nazywana jest gorączką lub gorączką, a osobę z gorączką określa się jako „gorączkującą”. Zazwyczaj podwzgórze, część mózgu pełniąca funkcję termostatu organizmu, reguluje temperaturę ciała poprzez termoregulacyjną wartość zadaną. Odbiera sygnały z receptorów ciepła i zimna w całym ciele i odpowiednio dostosowuje temperaturę ciała. Gorączka pojawia się, gdy wartość zadana podwzgórza ulega zmianie, zwykle w odpowiedzi na infekcję lub chorobę.

Uchwycenie trzech faz gorączki – początku, przebiegu i ustąpienia – nie tylko dostarcza informacji, ale także dodaje sił. Oferuje kompleksowy wgląd w reakcję organizmu na patogeny, wyposażając pracowników służby zdrowia i studentów medycyny w wiedzę niezbędną do zapewnienia pacjentom najwyższej jakości opieki.

Faza początkowa: Faza początkowa rozpoczyna się od początkowej ekspozycji na patogen lub czynnik wywołujący gorączkę. Może to być wirus taki jak grypa, bakteria taka jak paciorkowce lub inna obca substancja, która dostanie się do organizmu. Pirogeny, takie jak bakterie i wirusy, podnoszą temperaturę ciała, działając jako antygeny aktywujące układ odpornościowy. Komórki odpornościowe, takie jak makrofagi i limfocyty, wykrywają patogeny i reagują wytwarzaniem cytokin zapalnych (TNF, IL-1, IL-6). Cytokiny te pobudzają podwzgórze do wytwarzania prostaglandyny E2 (PGE_2), która podnosi nastawę podwzgórza, sprawiając, że organizm postrzega ją jako zimniejszą niż w rzeczywistości. To błędne przekonanie uruchamia mechanizmy podnoszące temperaturę ciała do nowej wartości zadanej, co może zająć kilka godzin.

Faza przebiegu: Temperatura ciała wzrasta po ustaleniu nowej wartości zadanej. W tej fazie pojawiają się objawy takie jak dreszcze (dreszcze lub uczucie zimna), bóle ciała, zmęczenie i utrata apetytu, ponieważ organizm odczuwa zimno pomimo rzeczywistego wzrostu temperatury. Objawy te są reakcją organizmu na podwyższoną temperaturę i odpowiedzią immunologiczną na patogen. Faza ta kończy się, gdy ciało osiągnie wyższą zadaną temperaturę, co prowadzi do uczucia ciepła i ustania dreszczy.

Faza rozwiązania: Organizm ostatecznie eliminuje patogen i stara się przywrócić równowagę. Gorączka ustępuje, a temperatura ciała wraca do normy. Wartość zadana podwzgórza zostaje obniżona, co prowadzi do reakcji związanych z utratą ciepła, takich jak rozszerzenie naczyń i pocenie się (pocenie się), co pomaga w obniżeniu temperatury. Gdy gorączka ustąpi, pacjenta określa się mianem „niegorączkującego”. Chociaż gorączka często ustępuje samoistnie, należy zachować czujność i zapobiegać temperaturom przekraczającym 40°C (104°F), które mogą prowadzić do drgawek, dezorientacji lub nieodwracalnego uszkodzenia mózgu. Gorączka aktywuje również interferon, naturalny środek przeciwwirusowy w organizmie.

Hipertermia: Bardzo ważne jest odróżnienie tego stanu, który charakteryzuje się podwyższoną temperaturą ciała w wyniku długotrwałej ekspozycji na ekstremalne ciepło, od gorączki. W przeciwieństwie do gorączki, hipertermia nie wiąże się z patogenami wywołującymi gorączkę i dlatego nie reaguje na antybiotyki. Jest to wynik przeciążonego układu termoregulacyjnego, który nie jest w stanie zrekompensować nadmiernego ciepła. Niezbędne jest natychmiastowe leczenie metodami chłodzącymi. Schorzenia takie jak hipertermia złośliwa, choroba genetyczna wywoływana przez niektóre środki znieczulające, powodują niekontrolowane wytwarzanie ciepła i wymagają pilnej pomocy lekarskiej.